7 λόγοι που πρέπει να απορριφθεί το ν/σ για την διαμεσολάβηση

1. Γιατί πρακτικά φανερώνει πλήρη άγνοια του νομοθέτη για την δικηγορική πραγματικότητα

Το νομοσχέδιο είναι πρακτικά εν πολλοίς αποτυχημένο. Στα περισσότερα αντικείμενα του (οικογενειακά, κοινόχρηστα, ιατρικά) τα μέρη προστρέχουν περισσότεροι εξαρχής στην αντιπαράθεση και όχι στην συνθετική επίλυση της διαφοράς. Στα εργατικά ήδη ο θεσμός της Επιθεώρησης εργασίας θεωρητικά αναβαθμίστηκε για να βοηθήσει στην εξωδικαστική επίλυση διαφορών. Στην διαπραγμάτευση με τις τράπεζες, ήδη προβλέπεται η εξωδικαστική διαδικασία από τον ν.3869/2010, μία διαδικασία υποβιβασμένη στην μορφή του απλού διαδικαστικού τύπου, καθώς οι τράπεζες αρνούνται τα υποβαλλόμενα σχέδια από τους οφειλέτες. Καταρχήν, λοιπόν, ήδη ενόψει του τι καλύπτει, στο πεδίο της δικηγορικής πρακτικής είναι βαρύς εμπαιγμός με το ισχύον νομοθετικό και πραγματικό περιβάλλον.

2. Γιατί υποβάλλει σε περισσότερα έξοδα τον πολίτη

Το δικηγορικό επάγγελμα στην εποχή της κρίσης δοκιμάζεται σκληρά. Το πεδίο πρόσβασης στην δικαιοσύνη έχει επιβαρυνθεί  με αμφιβόλου συνταγματικότητας υπέρογκα παράβολα και λοιπά έξοδα διαδικασίας, τα οποία ουσιαστικά αποκλείουν μεγάλο κομμάτι πολιτών από την δικαιοσύνη, ενώ σε τίποτα δεν απλοποιούν ή βελτιώνουν ποιοτικά την διαδικασία. Το κόστος ενός δικαστικού αγώνα να είναι όλο και πιο απωθητικό για τον πολίτη. Η επιβάρυνση με ένα ακόμα στάδιο διαδικαστικό, μάλιστα υποχρεωτικό, που εν πολλοίς τίποτα δεν έχει να προσφέρει παρά τα νέα έξοδα ( διαμεσολαβητή, δικηγόρου κ.ο.κ.) είναι ένα ακόμα λιθαράκι, ένα ακόμα βήμα απομάκρυνσης του πολίτη από την επίλυση των διαφορών του με την δικαστική οδό. Προσθέτει έτι περαιτέρω στον αποκλεισμό από την πρόσβαση στην δικαιοσύνη, σε καιρούς έντονης ανομίας και κατάχρησης, σε πεδία και ζητήματα με έντονη ανάγκη των εγγυήσεων απονομής της δικαιοσύνης από τα δικαστήρια ( εργατικά, τραπεζικά).

3. Γιατί υποκαθιστά τον φυσικό δικαστή από τον επιχειρηματία ιδιώτη

Επόμενη συνέπεια της διαμεσολάβησης είναι η κατάργηση του φυσικού δικαστή, όπως προβλέπεται στο άρθρο 8 του Συντάγματος, και η υποκατάσταση του από έναν επιχειρηματία ιδιώτη. Εξαφανίζονται τα εχέγγυα ορθοδίκαιης κρίσης ενός κρατικού δικαστικού λειτουργού, οι όποιες εγγυήσεις ανεξαρτησίας, ενώ εισάγεται το δίκαιο της αγοράς, δηλαδή του ισχυρότερου, στο στενό πυρήνα της απονομής δικαιοσύνης. Η λειτουργία «παραδικαστηρίων», η «άγρα δικαιοσύνης», η ιδιωτικοποίηση της δικαιοσύνης έχουν ήδη πολλάκις επισημανθεί στον κλάδο της απονομής δικαιοσύνης, χωρίς να φαίνεται η κυβέρνηση να δίνει σημασία σε λεπτομέρειες που συνεπάγονται περισσότερα κόστη!

4. Γιατί εδραιώνει ακόμα περισσότερο την επικράτηση της ταχύτητας και εκτελεστότητας των εκάστοτε τίτλων έναντι του ορθοδίκαιου της δικαστικής απόφασης

Ήδη, με την αναθεώρηση του ΚΠολΔ, με την ισχυρή πριμοδότηση της διαταγής πληρωμής στο επίπεδο της εκτέλεσης, διαφαίνεται μία γενική τάση αποδόμησης της διαδικασίας απονομής δικαιοσύνης , που τώρα επεκτείνεται ακόμα περισσότερο, από το στάδιο της εκτέλεσης στο στάδιο της διάγνωσης. Σχηματίζεται ένα τοπίο, ήδη με βάση αυτά που παραπάνω αναφέρουμε, όπου η απονομή της δικαιοσύνης θα υποτάσσεται πλήρως στην ανάγκη «ταχείας επίλυσης» των διαφορών, χωρίς τα ελάχιστα εχέγγυα δικονομικών σταδίων και προνομίων που προβλέπει η δικαστική διαδικασία. Μπορεί η απονομή της δικαιοσύνης να βασίζεται στην αγοραία βουλησιαρχία; Πλέον, όλα κινούνται με εκτελεστούς τίτλους, που αποκτούν την ισχύ και τα αποτελέσματα της δικαστικής απόφασης, με τον δικαστή να αποκτά δευτερεύοντα ρόλο, με την διαδικασία να υποτάσσεται στους κανόνες μίας κοινωνίας σε ισχυρή οικονομική και κοινωνική κρίση, όπου τα κάθε είδους οικονομικά και τραπεζικά συμφέροντα μπορούν να κινούν πλέον αυτόνομα διαδικασίες χωρίς το μεγάλο πρόσκομμα της κρατικής δικαιοσύνης. Και ενώ η ταχύτητα επίλυσης των διαφορών έχει μία ορισμένη σημασία, ενόψει του υπέρογκου της δικαστικής ύλης, η χρησιμοποίηση ως δικαιολογία αυτής της πραγματικότητας για την ακόμα μεγαλύτερη αποδόμηση της διαδικασίας απονομής της δικαιοσύνης είναι ανήθικη και προκλητική. Στην τελική, από τον 4335/2015 και την εντεινόμενη τραπεζοποίηση του επαγγέλματος, αναρωτιόμαστε : πόσο και ποιόν τελικά βοήθησε η τέτοια επιτάχυνση των διαδικασιών;

5. Γιατί συνεισφέρει στην σχετικοποίηση και απαξία του δικηγορικού επαγγέλματος

Η πρόβλεψη ότι διαμεσολαβητής μπορεί να γίνει οποιοσδήποτε κατέχει τίτλο ΑΕΙ και συμπληρώσει τον απαραίτητο αριθμό ωρών παρακολούθησης σεμιναρίων, έρχεται ακόμα περισσότερο να υποβιβάσει και να διαλύσει ένα ολόκληρο επάγγελμα. Ήδη, με την διάλυση του επαγγέλματος, ο μέσος δικηγόρος, ειδικά ο νέος, που δεν μπορεί να ανταπεξέλθει στο κόστος συντήρησης γραφείου ενόψει εισφορών, θα πρέπει να σφαχτεί με χιλιάδες άλλους, όλων των ηλικιών και άρα επιπέδων εμπειρίας, και προσωπικά να ξεζουμιστεί για να εξασφαλίσει μία θέση συνεργασίας – ή υπαλληλίας – σε κάποια εταιρία. Τώρα, θα έχει απέναντι του και μια σειρά διαμεσολαβητές , που έτι περαιτέρω θα αφαιρούν ύλη από την εργασία του, που θα μπορούν να διενεργούν μία διαδικασία που θα μπορούσε να γίνεται έστω από δικηγόρους , ως δημόσιους λειτουργούς, που έχουν πάρει αντίστοιχο πτυχίο, έχουν την αντίστοιχη πρακτική εμπειρία, έχουν αναγνωριστεί δια εξετάσεων από τον οικείο Δικηγορικό Σύλλογο. Η απαξία που κρύβεται εδώ είναι διπλή : από την μία, δεν θεωρείσαι ικανός να εκπροσωπήσεις τα συμφέροντα του πελάτη σου και να υποβάλλεις ένα πρακτικό στον Δικαστή, από την άλλη , αν θες να είσαι στη μόδα, παρακολούθησε 40 ώρες σεμινάρια , ξόδεψε και άλλα λεφτά, παράτησε το επάγγελμα σου. Η τάση , άλλωστε, απομαζικοποίησης του επαγγέλματος είναι κάτι παραπάνω από έντονη μετά το νέο ασφαλιστικό, με κινήσεις σαν και αυτές να έρχονται να την νομιμοποιούν.

6. Γιατί αποτελεί ταφόπλακα του μέλλοντος μας

Το επάγγελμα αυτό είναι ήδη απωθητικό για τον νέο κόσμο που εισάγεται σε αυτό, και όχι μόνο. Το τεράστιο ύψος των εισφορών καταδικάζει τον μέσο δικηγόρο σε ανέχεια, και η ανέχεια είτε σε απομάκρυνση από το επάγγελμα, είτε σε υπαλληλοποίηση σε κάποια μεγάλη δικηγορική ή τραπεζική εταιρία. Η υπαλληλοποίηση αυτή, τύποις ή εν τοις πράγμασι, δεν συνεπάγεται φυσικά και τα αντίστοιχα οφέλη : συνεργάτες που αναγνωρίζονται ως «αυτοαπασχολούμενοι», ασκούμενοι χωρίς καμία κατοχύρωση, αυτή είναι η καθημερινή εικόνα. Τραπεζοποίηση, υπαλληλοποίηση, εταιροποίηση. Η αυτόνομη και ανεξάρτητη πορεία, έξω από νταβάδες και με σχετική προσωπική αξιοπρέπεια, εξαφανίζεται. Η περαιτέρω αποδόμηση και απαξία του επαγγέλματος, που φέρει η διαμεσολάβηση, η οποία ακόμα περισσότερο δυσχεραίνει την δουλειά μας, το κόστος της που μας αναγκάζει να ρίξουμε και άλλο τα κόστη και τις αμοιβές για να είμαστε «ανταγωνιστικοί», όλες αυτές οι εικόνες είναι πτυχές ενός ενιαίου ψηφιδωτού. Μία σύνθεσης που από παντού φωνάζει « Παράτα τα!». Ή για να είμαστε στην μόδα «Γίνε διαμεσολαβητής, υπάλληλος του εκάστοτε επιχειρηματία-ιδιώτη δικαστή, ιδιοκτήτη διαμεσολαβητικής εταιρίας, και μην σκοτίζεσαι». Η ανταγωνιστικότητα όμως δεν έχει σχέση ούτε με την δικαιοσύνη, ούτε με την επιβίωση και την αξιοπρέπεια μας : είναι όρος διάλυσης, που τον βιώνουμε καθημερινά, και σε κάθε πτυχή του πρέπει να αντισταθούμε.

7. Για να μην γίνουμε τραπεζουπάλληλοι σε μία τσακισμένη αποικία – μπανανία!

Όλα τα παραπάνω καταδείχνουν σε μία γενική κατεύθυνση : η κρίση στην Ελλάδα τίποτα άλλο καταρχάς δεν έφερε, παρά την ανάγκη ενίσχυσης και θωράκισης των Τραπεζών και των μεγάλων οικονομικών και εργοδοτικών συμφερόντων.  Το πώς η επιτάχυνση και αποσάθρωση της απονομής της δικαιοσύνης ευνοεί αυτά τα συμφέροντα φάνηκε ήδη από την αναθεώρηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Είναι φανερό ότι η επιτάχυνση εντοπίζεται στα πλαίσια α) της δημοσιονομικής διάλυσης , και άρα αποδόμησης όλων των προστατευτικών διαδικαστικών εγγυήσεων της Πολιτείας για χάρη της ταχύτητας των συναλλαγών, που στην σημερινή αγοραία ανομβρία εξυπηρετεί βασικά τράπεζες και τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα ( πχ εργοδότες, μεγαλομέτοχοι σε εταιρίες κτλ) β) της τραπεζοποίησης του δικηγορικού και ευρύτερα του κλάδου των νομικών επαγγελμάτων.

Η υποτίμηση, η διάλυση , η μετατροπή σε λογιστικό υπάλληλο των δικηγόρων είναι αναγκαίο ακόλουθο της διαδικασίας αυτής που συνεπάγεται μόνο δεινά και περισσότερη επισφάλεια για το επάγγελμα. Οι επιπτώσεις στο επάγγελμα , συνδεδεμένες με την στρατηγική αφαίμαξης των ελεύθερων επαγγελμάτων με το νέο Ασφαλιστικό, φάνηκαν επίσης : μάζες δικηγόρων να αποσπώνται από το επάγγελμα και οι μεγάλες δικηγορικές εταιρίες, ασυναγώνιστές από τον αριθμό πελατών που τους παρέχουν οι συμβεβλημένες τράπεζες, αποκτούν επι πινακίου φακής πεπειραμένα στελέχη και αναλώσιμους, νεαρούς υπαλλήλους, είτε ως συνεργάτες , είτε ως ασκούμενους. 

Η ποσοτικοποίηση του επαγγέλματος κάνει τους πάντες αναλώσιμους, ενώ το Δίκαιο όλο και περισσότερο στρέφεται στην πραγματιστική λογική της υπεράσπισης του ισχυρού και της εξαφάνισης των εγγυήσεων προστασίας του πολίτη. Μία δικαιοσύνη χωρίς δικηγόρους, δικαστές, δίκαιο, που κυριαρχεί ο διαμεσολαβητής, η σύμβαση, ο ιδιώτης. Σε μία χώρα διαλυμένη, με την οικονομική κρίση να εντείνει τον κοινωνικό ανταγωνισμό στα επίπεδα του κανιβαλισμού, το δίκαιο του ιδιώτη σημαίνει καταρχήν το δίκαιο του ισχυρού. Οι νέες γενιές της χώρας, και μαζί τους οι νέοι δικηγόροι, που αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της επιβίωσης με 400 ευρώ, απλήρωτοι, χωρίς προοπτικές και μέλλον, πρέπει να εμποδίζουν κάθε βήμα ενίσχυσης αυτής της μαυρίλας!

Να αρνηθούμε την αποδόμηση του επαγγέλματος σε όλα τα επίπεδα!
Να αρνηθούμε την ιδιωτικοποίηση και τραπεζοποίηση του Δικαίου !
Να απορρίψουμε την ιδιωτική διαμεσολάβηση σε όλες τις μορφές!
Να παλέψουμε για ένα αξιοπρεπές επαγγελματικό μέλλον!