Κείμενο 1ο: Δεν είναι στραβός ο γιαλός – απλώς κάποιοι αποφασίζουν στραβά, για εμάς - χωρίς εμάς.

Το παρόν κείμενο αποτελεί το πρώτο μιας σειράς κειμένων της καμπάνιας της Κίνησής μας με τίτλο "Εργασία με αξιοπρέπεια και όχι αγώνα επιβίωσης" με αφορμή την επικείμενη αναθεώρηση του Κώδικα Δικηγόρων, την οποία και θεωρούμε κομβικής σημασίας στο βαθμό που αποτελεί βασικό εργαλείο αναδιάταξης και λειτουργίας του δικηγορικού επαγγέλματος. Η καμπάνια μας στοχεύει στη δημιουργία ενός ανοιχτού χώρου διαλόγου της νέας γενιάς νομικών προς υπεράσπιση των εργασιακών της συμφερόντων. 

-Διεκδικούμε την κατοχύρωση της άσκησης ως εξαρτημένης εργασίας

ώστε να σταματήσει η εκμετάλλευση των ασκούμενων δικηγόρων.

-Την αναγνώριση των νέων συνεργατών ως εξαρτημένων εργαζομένων, με δικαιώματα σε μισθούς, ωράρια, αποζημιώσεις

-Την ελάφρυνση των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων των δικηγόρων, που καθιστούν αδύνατη την πρόσβαση στο επάγγελμα

Με αφορμή την επικείμενη αναθεώρηση του Κώδικα Δικηγόρων άνοιξε ξανά η συζήτηση σχετικά με την άσκηση και εν γένει τις προϋποθέσεις εισαγωγής στο δικηγορικό λειτούργημα. Η σχετική διαδικασία 22 περίπου μηνών, που περιλαμβάνει το αίολο και επισφαλέστατο καθεστώς της άσκησης και τις πανελλήνιες εξετάσεις δικηγόρων, θυμίζει αναμφίβολα τον «ελέφαντα μέσα στο δωμάτιο», καθώς, ενώ εμφανίζει μια σειρά από προφανή προβλήματα, λίγες είναι οι φωνές που τα θέτουν με σοβαρό τρόπο. Αντίθετα, τον τελευταίο καιρό μια σειρά από προτάσεις Συλλόγων και Ενώσεων (όπως η ΕΑΝΔΑ και η ΕΑΝΔΙΘ) συνθέτουν ένα μωσαϊκό που όχι μόνο δεν σκιαγραφεί ένα προστατευτικό πλαίσιο για τους ασκουμένους και τους νέους δικηγόρους, αλλά αντίθετα προσθέτει ακόμα περισσότερους όρους και προσκόμματα στους πτυχιούχους της Νομικής που θα επιλέξουν να στραφούν στη δικηγορία. Απολύτως αντιπροσωπευτική του κλίματος αυτού είναι η απόφαση της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος (Ζάκυνθος 12-14/10/2018) που κάνει λόγο για«πρόβλεψη υποχρεωτικής επαγγελματικής εκπαίδευσης (δημιουργία ειδικών εκπαιδευτικών δομών, δυνατότητα ηλεκτρονικής εκμάθησης – e-learning, συμμετοχή σε εικονικές δικές) των ασκουμένων, ως προϋπόθεση συμμετοχής στις σχετικές εξετάσεις».

Τέτοιες προτάσεις ανάγονται σε λογικές όπως αυτές που εκφράστηκαν προ μηνών σε δηλώσεις τόσο του προέδρου του ΔΣΑ, Δ. Βερβεσού, όσο και του Κοσμήτορα της Νομικής Αθηνών, Δ. Παπαδημητρίου. Ο πρώτος, δήλωσε μεταξύ άλλων, ότι είναι υπερβολικά πολλοί εκείνοι που αποφοιτούν από τις Νομικές ενώ ο δεύτερος παρέπεμψε στο γαλλικό σύστημα που, σύμφωνα με τον ίδιο, μόλις το 50% των ασκουμένων δικηγόρων καταφέρνουν και αποκτούν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Σύμφωνα λοιπόν με τις δηλώσεις αυτές, το βασικό πρόβλημα στη δικηγορία είναι ο πληθωρισμός των αποφοίτων των νομικών και το ότι αυτοί καταφέρνουν σχετικά εύκολα να ασκήσουν τελικά το επάγγελμα.

Προφανώς, δεν είναι ο «γιαλός στραβός», παρά οι αντιλήψεις που αντιπροσωπεύουν οι παραπάνω κύριοι. Το κυρίαρχο πρόβλημα στη δικηγορία δεν είναι σήμερα η ιστορική μαζικοποίηση των νομικών σχολών αλλάτο χτύπημα, μέσα από τις συμπληγάδες των απαγορευτικά υψηλών εισφορών και φόρων, του μικρού και μεσαίου ελεύθερου επαγγελματία, ο οποίος εξωθείται νομοτελειακά στην ουσιαστική ή τυπική υπαλληλοποίηση (βλ. και το εξίσου προβληματικό καθεστώς του συνεργάτη δικηγόρου) και εκμετάλλευση από τα μεγάλα δικηγορικά γραφεία και εταιρίες.Οι τελευταίες είναι που χρειάζονται ένα στρώμα νομικών που δεν μπορούν να ασκήσουν μόνοι τους το επάγγελμα.

Και εδώ αποκαλύπτεται ο πυρήνας της λογικής των προτάσεων για περισσότερα επιμορφωτικά και εξεταστικά προσκόμματα στους νέους νομικούς που θέλουν να στραφούν στη δικηγορία: όσοι θα προσπαθούν ή δεν θα καταφέρνουν να αποκτήσουν την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος θα συναπαρτίζουν ακριβώς το προαναφερθέν στρώμα. Το απορριπτόμενο αυτό δυναμικό θα δικαιολογεί το χαμηλό μισθό και την εκμετάλλευση, ανάγοντάς τα σε δική του ατομική ευθύνη, ανικανότητα και αποτυχία. Την ίδια στιγμή το πτυχίο της νομικής θα αποσυνδέεται όλο και περισσότερο με τα στοιχειώδη επαγγελματικά δικαιώματα και θα ακολουθείται και τυπικά πλέον από μια συνεχή διαδικασία επανακατάρτισης μέσα από σεμινάρια και μαθήματα που θα προσαρμόζουν τους νέους επιστήμονες στις συνεχώς μεταβαλλόμενες εξειδικευμένες «ανάγκες» των μεγάλων γραφείων.

Ως Κίνηση Ασκουμένων και Νέων δικηγόρων, 

- πιστεύουμε ότι είναι πιο αναγκαία από ποτέ η οργάνωση και συστράτευση όλων των νέων νομικών, ασκουμένων και δικηγόρων στην κατεύθυνση της διεκδίκησης του αναφαίρετου δικαιώματος μας να εργαζόμαστε με αξιοπρεπείς όρους με μόνη τυπική προϋπόθεση το πτυχίο της Νομικής Σχολής. 

- Κόντρα σε λογικές που θέλουν να αναγάγουν το μέλλον μας σε ατομική υπόθεση συνεχούς κατάρτισης και πλήρωσης κριτηρίων, μας ενώνουν τα πραγματικά κοινά μας συμφέροντα. Θεωρούμε δε κομβικής σημασίας την αναθεώρηση του κώδικα δικηγόρων ως βασικού εργαλείου διάταξης και λειτουργίας του δικηγορικού επαγγέλματος. 

- Κόντρα στη δικηγορική αριστοκρατία αλλά και στις ηγεσίες των Δικηγορικών Συλλόγων και Ενώσεων που χτίζουν τις καριέρες τους στις πλάτες μας, υπερθεματίζοντας την κατοχύρωση της επισφάλειας στον κλάδο μας, συζητάμε – οργανωνόμαστε – διεκδικούμε.