Ανασταλτικό αποτέλεσμα της έφεσης στην δίκη της Χρυσής Αυγής: Ζητήματα αναστολής

 Του Θ. Π., Δικηγόρου ΔΣΘ, μεταπτυχιακού φοιτητή Οικονομικού Ποινικού Δικαίου



Το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αθηνών εξέδωσε χθες την απόφαση του στην δίκη της Χρυσής Αυγής. Το δικαστήριο με Πρόεδρο την κ. Λεπενιώτη στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και προέβη σε μια απόφαση ιστορική.

Το βασικό ζήτημα που απασχόλησε το δικαστήριο ήταν το αν η έφεση των καταδικασμένων θα έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα.  Τελικώς, δεν χορηγήθηκε αναστολή σε κανέναν από τους κατηγορουμένους πλην 12, πράγμα που σημαίνει ότι το διευθυντήριο της εγκληματικής οργάνωσης της Χρυσής Αυγής θα εκτίσει άμεσα τις ποινές κάθειρξης που τους έχουν επιβληθεί για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης (άρθρο 187 παρ. 2 ΠΚ). Συνεπώς, οι Ν. Μιχαλολιάκος, Η. Κασιδιάρης, Ι. Λαγός, Η. Παναγιώταρος, Α. Ματθαιόπουλος, Γ. Γερμενής και Χ. Παππάς θα οδηγηθούν στην φυλακή. Το Τριμελές Εφετείο δεν υιοθέτησε την πρόταση της κ. Εισαγγελέως Αδαμαντίας Οικονόμου, η οποία πρότεινε η έφεση να έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα για όλους, εκτός από τον Ρουπακιά. Πρότεινε ουσιαστικά να αφεθούν ελεύθεροι οι καταδικασθέντες μέχρι την έκδοση της απόφασης του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου (Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων). Δικονομικά και δικαιοπολιτικά το δικαστήριο προχώρησε σε μια άκρως ορθή απόφαση. Διότι η πρόταση της κ. Εισαγγελέως ήταν δικονομικά εσφαλμένη.

Καταρχάς, η άρνηση χορήγησης ανασταλτικού αποτελέσματος για τον φυσικό αυτουργό της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα Γιώργο Ρουπακιά είναι ορθή καθώς σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του ν. 3904/2010 « Εξορθολογισμός και βελτίωση στην απονομή της ποινικής δικαιοσύνης και άλλες διατάξεις», όταν το πρωτοβάθμιο δικαστήριο επιβάλλει την ποινή της ισόβιας κάθειρξης (το Τριμελές Εφετείο), το μόνο δικαστήριο που είναι αρμόδιο να αποφανθεί για την αναστολή είναι το δευτεροβάθμιο δικαστήριο. Δηλαδή, στην προκειμένη περίπτωση, το Πενταμελές Εφετείο. Επομένως, από τον ίδιο τον νόμο προκύπτει ότι το πρωτοβάθμιο δικαστήριο ήταν αναρμόδιο να αποφανθεί για την αναστολή του Ρουπακιά και άρα σωστά έκρινε να μην ανασταλεί η ποινή της ισόβιας κάθειρξης.

Τα σφάλματα της πρότασης της κ. Εισαγγελέως αφορούν την χορήγηση ανασταλτικού αποτελέσματος σε όλους τους υπόλοιπους κατηγορουμένους και ειδικά αυτούς που απαρτίζουν την διεύθυνση της εγκληματικής (13 χρόνια κάθειρξη) και την Τοπική Οργάνωση Νίκαιας (τάγμα εφόδου Νίκαιας) που ήταν υπεύθυνο για την προσχεδιασμένη δολοφονία του Παύλου Φύσσα.

Συγκεκριμένα, το άρθρο 497 παρ. 8 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας θέτει τα κριτήρια για την χορήγηση ή μη του ανασταλτικού αποτελέσματος της έφεσης, μεταξύ των οποίων και ο κίνδυνος ο καταδικασθείς να είναι υπότροπος, δηλαδή αν αφεθεί ελεύθερος να είναι πολύ πιθανό, όπως προκύπτει από τα συγκεκριμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξης του, να διαπράξει και άλλα εγκλήματα.

Εδώ πρέπει να σταθούμε και να δούμε τι σημαίνει η αναφορά του ποινικού νομοθέτη στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξης ως κριτήριο μη χορήγησης τους ανασταλτικού αποτελέσματος. Το νόημα της έκφρασης «συγκεκριμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξης» στο βαθμό που αποτυπώνει την συνδρομή αρνητικών στοιχείων που είναι ικανά να αποκλείσουν το ανασταλτικό αποτέλεσμα της έφεσης, θα πρέπει τα στοιχεία αυτά να είναι, κατ’ αντικειμενική πρόγνωση, πρόσφορα για την τέλεση και άλλων αξιόποινων πράξεων. Η αληθινή αιτιολογία εδώ για την μη χορήγηση ανασταλτικού θα πρέπει να υπολογίζει τα συγκεκριμένα αρνητικά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξης, τα οποία λογικά και αιτιακά συνθέτουν και προοικονομούν κρίσιμους όρους μια αντικειμενικά δρομολογημένης εγκληματικής δραστηριότητας[i]. Αυτός άλλωστε είναι ο λόγος που δεν δόθηκε ανασταλτικό αποτέλεσμα στην έφεση των χρυσαγιτών: αν αφεθούν ελεύθεροι οι ηγέτες της εγκληματικής οργάνωσης είναι πολύ πιθανό να υποπέσουν και πάλι σε τέλεση εγκλημάτων, καθώς παραμένουν στην δίνη μιας αποδεδειγμένα δρομολογημένης συνέχισης της εγκληματικής δραστηριότητας.

Για την ενίσχυση της παραπάνω ορθής δικονομικής άποψης θα πρέπει αναγκαστικά να ληφθεί υπόψη η δράση της Χρυσής Αυγής ως μια ναζιστικής εγκληματικής οργάνωσης.

Η αξιόποινη δράση της Χρυσής Αυγής εκδηλωνόταν με μια διαρκή βιαιότητα, σκληρότητα με βασικό μοτίβο τις προσχεδιασμένες και οργανωμένες αιματηρές και δολοφονικές επιθέσεις. Στα πλαίσια αυτής της εγκληματικής δραστηριότητας της η Χρυσή Αυγή έχει διαπράξει βαρύτατες πράξεις, όπως ανθρωποκτονία εκ προθέσεως, απόπειρα ανθρωποκτονίας και επικίνδυνες σωματικές βλάβες. Επιθέσεις σε μαγαζιά αλλοδαπών,  ρατσιστικό πογκρόμ και δολοφονία του Αλίμ Αμντούλ Μανάν το 2011. Μαχαίρωμα Αφγανού πρόσφυγα το 2011 στον Αγ. Παντελεήμονα. Επίθεση σε δύο αλλοδαπές γυναίκες το 2011 στο Μεταξουργείο και επικίνδυνη σωματική βλάβη. Επικίνδυνη σωματική βλάβη στους Αιγύπτιους αλιεργάτες στο Πέραμα το 2012. Επίθεση σε αλλοδαπούς μικροπωλητές στην Ραφήνα το 2012. Ενέδρα 50 χρυσαυγιτών με λοστούς σε 30 μέλη του ΠΑΜΕ το 2013, πέντε ημέρες πριν την δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Δολοφονία Σαχζάτ Λουκμάν και φυσικά η δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Οι αναφορές είναι ενδεικτικές καθώς ο κατάλογος των επιθέσεων δεν έχει τελειωμό.

Είναι προφανές χωρίς καμία απολύτως αμφιβολία, με βάση το πλαίσιο του άρθρου 497 παρ. 8 ΚΠΔ και με δεδομένα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της εγκληματικής δραστηριότητας της Χρυσής Αυγής ότι ο κίνδυνος υποτροπής όσων καταδικάστηκαν για διεύθυνση ήταν πέρα για πέρα υπαρκτός. Διότι όχι απλά παραμένουν στην δίνη μια αποδεδειγμένα δρομολογημένης συνέχισης εγκληματικών πράξεων, αλλά οι ίδιες οι παραπάνω πράξεις τους αποτελούν οργανικό χαρακτηριστικό-αναπόσταστο κομμάτι μιας ναζιστικής οργάνωσης. Χωρίς τις ανθρωποκτονίες, τις απόπειρες ανθρωποκτονίας και τις επικίνδυνες σωματικές βλάβες σε συμπολίτες μας δεν μπορεί να υπάρξει και να συγκροτηθεί μια ναζιστική οργάνωση και το αντίστροφο.

Εκτός από τον κίνδυνο της υποτροπής προκύπτει και ακόμα ένα στοιχείο που αποδεικνύει πόσο λάθος ήταν η πρόταση της Εισαγγελέως. Η περίπτωση του Χρήστου Παππά, καταδικασθέντος για διεύθυνση. Η Εισαγγελέας στην αγόρευσή της για το ανασταλτικό αποτέλεσμα της έφεσης ισχυρίστηκε πως κανένας δεν είναι ύποπτος φυγής. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ ο Χρήστος Παππάς καταζητείται από την 1η Οκτωβρίου, δηλαδή δύο εβδομάδες ήδη πριν προτείνει η κ. Οικονόμου για το ανασταλτικό. Είναι δυνατόν η Εισαγγελέας να μην γνώριζε ότι ο Χρήστος Παππάς καταζητούνταν από την αστυνομία; Γιατί ισχυρίστηκε ότι κανένας δεν είναι ύποπτος φυγής την στιγμή που ο Χ. Παππάς ήδη όπως φαίνεται είχε διαφύγει; Γιατί υποστήριξε ότι κανένας κατά το παρελθόν δεν προσπάθησε να διαφύγει την σύλληψη του ενώ ο ίδιος ο Χρήστος Παππάς το 2013 μετά την δολοφονία Φύσσα κρυβόταν για να αποφύγει την σύλληψη; Η πρόταση της Εισαγγελέως την εκθέτει, είναι λάθος, δεν συμβαδίζει με την πραγματικότητα. Όποιος, επίσης, την υπερασπίζεται εκτίθεται και αυτός νομικά.

Το δικαστήριο με την μη χορήγηση ανασταλτικού αποτελέσματος και την επιβολή άμεσης έκτισης της ποινής στους ηγέτες και στα τάγματα εφόδου της Χρυσής Αυγής έπραξε το νομικά και δικαιοπολιτικά ορθό. Από την άλλη, η κριτική που γίνεται στην κ. Εισαγγελέα από συναδέλφους και συμπολίτες μας φανερώνει βαθύτατα δημοκρατικά αντανακλαστικά. Η κριτική και η έκφραση γνώμης είναι συνταγματικό δικαίωμα και όχι λαϊκό δικαστήριο όπως ειρωνικά σχολιάζουν κάποιοι συνάδελφοι. Η κριτική στην κ. Εισαγγελέα είναι αυτό που έχει ανάγκη κάθε κοινωνικό κράτος δικαίου: μια δημοκρατία με την ενεργή συμμετοχή του λαού.


 

 



[i] Αδάμ Χ. Παπαδαμάκης, Ποινική Δικονομία, Η δομή της ποινικής δίκης, σελ. 668, Σάκκουλας 

Σχόλια